آموزش نوار قلب (ECG) – بخش پنجم

يه سوالى كه از مبحث قبل براى چندنفر پيش اومده بود و ازم پرسيدن اين بود كه:
– از كجا حدس بزنيم كه بُردارِ برآيند رو چجورى رسم كنيم؟
– از كجا ميشه گفت كه مثلا يه كانون نابجا كه گوشه ىِ پايينِ دهليز چپه، در چه جهتى دهليزها رو دپلاريزه ميكنه؟
سوال خيلى خوبيه:

ببينيد دوستان، هروقت با يه كانون نابجا (يعنى كانونى غير از گره SA) مواجه بوديد، براى تعيين جهتِ بُردار برآيندى كه ايجاد ميكنه براى دپلاريزاسيون كل دهليزها، به اين نكات توجه كنيد:
١. كُلِ ٢ تا دهليز رو مثل يه دايره بزرگ در نظر بگيريد، حالا فرض كنيد كانون نابجا گوشه اى ازين دايره باشه! جهتِ بردار برآيندش ميشه همون قطر دايره! قطرى كه شروعش از كانون نابجاست و انتهاش سمت ديگه دايره..

٢. خيلى مهمه كه در تعيين بُردار برآيند، اصلا كارى به گره AV نداشته باشيد!!
قرار نيست نوكِ بُردار برآيند به سمت گره AV باشه! اصلا!
دهليز ها با توجه به محل كانونى كه داره ايمپالس توليد ميكنه، دپلاريزه ميشن، و اين ربطى به محلِ AV نداره!
در شكل اولى كه كشيدم، يه كانون نابجا، در سمتِ چپِ دهليز چپ فعال شده و ايمپالس توليد كرده! اين ايمپالس اگرچه نهايتا به گره AV ميرسه، اما جهتِ بُردار برآيندى كه اين ايمپالس توليد ميكنه، اصلا به سمت گره AV نيست! بلكه به سمتِ مقابلِ دهليزه طبق شكل!
و نهايتا اونچيزيكه تعيين كننده ىِ شكل موج P خواهد بود، همين جهتِ بُردار برآينده!

حالا با مثالهاى مكرر بيشتر درك خواهيد كرد

در شكل دومى كه فرستادم، يه كانون نابجا، دقيقا در نزديكيه گره AV فعال شده! يعنى پايينِ دهليز چپ! خب؟
با اينكه اين كانون چسبيده به AV قرار داره، اما جهت بُردار برآيندى كه ايجاد ميكنه، بازهم به سمت مقابل دهليز، يعنى رو به بالاست!
و اين بُردار برآيند هست كه شكلِ موج P رو براى اين كانونِ خاص، ترسيم ميكنه!
اما خب بهرحال اين كانون چون چسبيده به گره AV قرار داره، طبعا خيلى زود AV رو تحريك ميكنه و فاصله PR كوتاهى خواهد داشت اما بازم تاكيد ميكنم كه شكلِ موج P اين كانون، توسط بُردار برآيندش كه رو به بالاست تعيين ميشه و اين داستان هيچ ربطى به نزديكيش با گره AV نداره
..
پس لطفا در تعيين بُردار برآيند هر كانون، اصلا به محل گره AV توجه نكنيد!
تصور كنيد كل دهليزها يه مجموعه دايره اى شكلن و بُردار برآيند، ميشه قطرى ازين داره با شروع از كانون توليد ايمپالس!
..
بسيار عالى، بريم سراغ خصوصيات #ريتم_سينوسى

اين قانون كلى رو يادتون باشه:
وقتى نوار قلبى جلوى شماست و قراره ريتمش رو تعيين كنيد، بايد سريعا ٥ سوال معروف رو از خودتون بكنيد تا بتونيد ريتم رو تشخيص بديد:

١. آيا موج P داريم؟
٢. آيا امواج P شبيه به هم هستند؟
٣. امواج P در چه ليدهايى مثبت و در چه ليدهايى منفى هستند؟
٤. آيا به ازاى هر موج QRS ، يك موج P داريم در نوار قلب؟
٥. سرعت ضربان چندتاست؟

با پرسيدن اين ٥ سوال، قطعا ميتونيد هر ريتمى رو تشخيص بديد!
ابتدا شروع ميكنيم به بررسيِ پاسخِ اين ٥ سوال در ريتم سينوسى..
قرار شد كه در ريتم سينوسى،ايمپالس از گره SA شروع بشه و جهت انتشارش رو هم كه متوجه شديم!
سوال اولى رو ميخوايم از ريتم سينوسى بپرسيم:
آيا ريتم سينوس، موج P داره؟

جواب قطعا مثبته! هر ضربانى كه از گره SA شروع بشه، براى رسيدن به گره AV ، قطعا بايد مسيرى رو در دهليزها طى كنه و اين طىِ مسير، باعث ايجاد موج P ميشه!
اصلا مگه ممكنه كه ايمپالسى از گره سينوسى توليد بشه، اما موج P رو ايجاد نكنه و برسه به AV ؟ معلومه كه نه!
پس سوالِ اول و جوابش اينجورى ميشه:

١. آيا در ريتم سينوسى، موج P داريم؟
جواب: قطعا داريم!

حالا سوال دومى رو از ريتم سينوسى بپرسيم:
آيا در ريتم سينوسى، امواج P بهم شبيه اند؟
اينم جوابش قطعا مثبته!

بعنوان قانون يادتون باشه، تا ماداميكه امواج P از يك كانون منفرد منشا ميگيرن، همه همشكلن! و اين خيلى واضحه..
معلومه وقتى يك نقطه ىِ خاص فرمانده قلب ميشه، هر موج P كه توليد كنه در جهت مشخصى حركت ميكنه و لذا تمام P ها بهم شبيهن!

پس سوال دوم و جوابش اينجورى شد:
٢.أيا در ريتم سينوسى امواج P بهم شبيهن؟
بله،قطعا همه به هم شبيهن..

سوال سوم به بعد رو ان شاءالله توی پست بعدی توضيح ميدم..
ممنون از صبرتون
اينقدر تعيين ريتم نوار قلب مهمه كه اصلا نميخوام توى اين قسمتِ تدريس عجله كنم!

سوالات تون رو به ادمين يا من بفرستيد تا بتونم جواب بدم…