آموزش نوار قلب (ECG) – بخش چهل و یکم

صفحه قبلى اومديم و ٤ منطقه اصلى قلب رو از نظر تعيين محور، معرفى كرديم

حالا براى تشخيص محور قلب، بايد دقيقا بر اساس اونچيزيكه ميگم جلو بريد:

اول از همه كه بايد به ليد 1 نگاه كنيم!
يادتونه ليد 1 كجا بود؟
همون دوربينى كه دقيقا از سمت چپ داشت به قلب نگاه ميكرد! اگه دقت كنيد، دقيقا ليد 1 همون جايى قرار ميگيره كه زاويه “صفر” درجه واقع شده!

خب، به چه چيزى در ليد 1 نگاه كنيم؟
به كمپلكس QRS ديگه!
مگه قرار نشد كه محور قلب، در حقيقت همون بُردار برآيندِ بطنها باشه؟
بطن هم كه يعنى : QRS
پس براى تعيين محور قلب، بايد به QRS ها دقت كرد

به چه نكته اى در QRS ها دقت كنيم؟
به اين نكته كه، آيا QRS در مجموع مثبته يا منفى؟
چون ميدونيد كه كمپلكس QRS تشكيل شده از يه موج مثبت مثل موج R و موجهاى منفى مثلِ Q يا S
و براى ما در اين مرحله مهمه كه بتونيم برآيند اين موجها رو درنظر بگيريم و بگيم كه در مجموع، QRS مثبته با منفى؟
بيشتر جزء مثبت داره يا بيشتر جزء منفى؟

پس خلاصه كنم كه در قدم اول، تعيين ميكنيم كه درمجموع، QRS در ليد 1 مثبته يا منفى؟

-اگه QRS در ليد ١ بيشتر مثبت باشه، پيغامش براى شما چيه؟
يعنى محورِ برآيند بطنها (يا همون محور قلب) بيشتر داره به 1 نزديك ميشه!
خب كدوم مناطق از مناطقِ ٤ گانه قلب كه تعريف كرديم، به سمتِ دوربين (ليد1) هستند؟ بله منطقه ىِ نرمال و منطقه ىِ انحراف محور به چپ!
درسته؟

پس اگه كمپلكس QRS در ليد 1 مثبت باشه، يعنى محور قلبِ ما:
يا نرماله (بينِ -٣٠ تا +٩٠ )
ياانحراف به چپ داره (بين -٣٠ تا -٩٠)

خب چجورى بفهميم كه كدوم يكى از اينهاست؟
حالا ميايم و به ليد 2 نگاه ميكنيم
ليد 2 از كجا به قلب نگاه ميكرد؟
از حوالى پاى چپ، يعنى زاويه ٦٠ درجه (به شكل قبلى نگاه كنيد)

خب حالا وضعيتِ كمپلكس QRS رو در ليد 2 در نظر ميگيريم:
اگه QRS بيشتر مثبت باشه، يعنى محور قلب داره به سمت ليد 2 (پاى چپ) نزديك ميشه، يعنى همون منطقه سبز رنگ در شكل قبلى! يعنى منطقه نرمال!
و اگه در ليد 2 ،كمپلكس QRS منفى باشه يعنى محور قلب درحال دور شدن از پاى چپه! و لذا ميشه همون منطقه صورتى يا انحراف محور به چپ!
پس در مجموع اگه QRS در ليد 1 مثبت بود، حالا 2 رو نگاه ميكنيم، اگه در ليد 2 هم مثبت بود ميشه محور نرمال
اگه در ليد 2 منفى بود ميشه انحراف محور به چپ!

حالا فرض كنيد كه از همون اولِ كار، در ليد 1 كمپلكس QRS منفى بود! يعنى چى؟

يعنى محور قلب داره از دوربين 1 دور ميشه! يعنى داره به سمت راست ميره، يا منطقه ىِ انحراف محور به راست (آبى كمرنگ) يا منطقه اى Extreme (آبى پررنگ)
و باتوجه به اينكه قرار شد فعلا شما كارى با منطقه ىِ Extreme نداشته باشيد، لذا فقط يك تشخيص ميمونه: انحراف محور به راست!
تمام

بذاريد جمع بندى كنم كه آسون بشه:
براى تعيين محور قلب، اول از همه به QRS در ليد 1 نگاه كنيد:

A) اگه QRS در ليد 1 مثبت بود:

حالا به ليد 2 نگاه كنيد:
-اگه QRS در ليد 2 هم مثبت بود، ميشه: محور قلب نرمال!

-اما اگه QRS در ليد 2 منفى بود، ميشه: انحراف محور قلب به چپ

B) اگه از همون اول، QRS در ليد 1 منفى بود هم كه ميشه:
انحراف محور قلب به راست! (و ديگه لازم نيست ليد ديگه اى رو نگاه كنيد)

به همين راحتى!
البته كسانيكه حرفه اى تر هستند ميدونن كه اگه QRS در ليد 1 منفى بود، گاهى لازمه تشخيص بديم كه انحراف محور قلب به راستِ ، يا منطقه Extreme ،كه چون فعلا به كار ما نمياد، لازم نيست توضيح بدم

بسيار خب، محور قلب رو هم توضيح داديم
البته چندتا ريزه كارى دارى كه به مرور يادتون ميدم!

براى مثال، ٣ تا نوار قلب در پايين گذاشتم
كه به ترتيب:
-در نوارِ اولى، QRS در ليد 1 مثبته و در ليد 2 هم مثبته: ميشه محورِ نرمال